Cüneyt Şaşmaz
Türkiye İçin 'Kurtuluş' Reçetesi/6
Erdoğan ve/veya Bahçeli'nin yokluğu halkta nasıl bir tepki yaratır?!
1. Erdoğan'ın Yokluğu:
- Destekçilerinde:
Erdoğan, AK Parti tabanında karizmatik bir lider ve "davanın sembolü" olarak görülüyor.
Ölümü veya siyasetten çekilmesi, bu kesimde şok, yas ve belirsizlik yaratır.
Bazıları partiye bağlılıklarını sürdürebilir, ama çoğu "Erdoğan'sız AK Parti olmaz" diyerek,
Ya pasifleşir ya da alternatif muhafazakâr hareketlere (Yeniden Refah, Saadet gibi) kayabilir.
X’te sıkça görülen "Reis'ten sonrası tufan" türü yorumlar, bu duyguyu yansıtıyor.
- Karşıtlarında:
Erdoğan karşıtları (laik kesim, muhalif gençler, Kürt seçmenler vb)
Büyük olasılıkla sevinç ve rahatlama hisseder.
Ancak bu, hemen birleşmeye dönüşmeyebilir?!
"Kurtulduk" hissi, muhalefetin başarısına güvenmezse, kısa ömürlü olur.
- Genel Halk:
Tarafsız veya kararsız seçmenlerde ise belirsizlik hakim olabilir.
Erdoğan'ın güçlü lider imajı, birçok kişiye istikrar hissi veriyor.
Yerine geçecek birinin aynı otoriteyi sağlayamaması, ekonomik korkularla birleşirse,
Halkta; "şimdi ne olacak" kaygısı doğabilir.
- Olası Tepki:
Destekçilerde dağınıklık, karşıtlarda umut ama temkinli bir bekleyiş.
Toplumsal kutuplaşma hemen bitmez.
Hatta yerine kimin geçtiğine göre yeni bir şekle bürünebilir.
2. Bahçeli'nin Yokluğu:
- Destekçilerinde:
MHP tabanı, Bahçeli'yi ideolojik bir bağlılık gösteriyor, ama bu Erdoğan kadar kişisel değil.
Ölümü, "ülkücülük" ruhunu sürdürmek isteyenlerde bir lider arayışına yol açar.
Parti içi çekişmeler (örneğin, eski isimler Koray Aydın veya yeni radikaller) tabanı bölebilir.
- Karşıtlarında:
Bahçeli, muhalefet için genelde "Erdoğan'ın gölgesi" olarak görülüyor.
Yokluğu, ittifakın zayıflayacağı umudunu doğurabilir, ama tek başına büyük bir coşku yaratmaz.
Çünkü, asıl hedef Erdoğan.
- Genel Halk:
Bahçeli'nin halk arasındaki algısı, Erdoğan'a kıyasla daha az etkili.
Çoğu insan, onun ölümünü "siyasi bir kayıp"tan çok "iktidar dengelerinin değişimi" olarak görür.
Milliyetçi seçmenlerin AK Parti'den kopması, küçük ama kritik bir kayma yaratabilir.
- Olası Tepki:
MHP'lilerde hüzün ve yön arayışı, muhaliflerde sınırlı bir iyimserlik,
Genelde ise "Erdoğan ne yapacak" sorusuna odaklanma.
- Ortak Senaryo:
İki liderin de ani yokluğu, Türkiye'de bir "güç boşluğu" hissi yaratır.
Bu, ya muhalefet için bir fırsat olur ya da yeni otoriter figürlerin;
Aşırı milliyetçiler veya ordu kökenli isimler'in ortaya çıkmasına zemin hazırlar.
Halkın tepkisi, büyük ölçüde ekonominin durumu ve muhalefetin bu krizi nasıl yönettiğine bağlı.
Sorabilirsiniz; "başka bir çözüm önerin var mı?!" diye?!
Evet, bir ek çözüm önerisi daha sunabilirim:
"Dış baskı ve uluslararası destekle demokratik restorasyon".
- Nasıl?!
Türkiye'nin ekonomik kırılganlığı (dış borç, döviz ihtiyacı vb),
Batı ülkeleri ve kurumlar (AB, IMF gibi) için bir kaldıraç olabilir.
Eğer muhalefet, uluslararası aktörlerle işbirliği yaparak "demokrasi ve ekonomi paketi" sunarsa,
Hem halkı ikna edebilir hem de iktidarı köşeye sıkıştırabilir.
- Neden?!
AK Parti'nin dış politikada yalnızlaşması (Rusya'yla yakınlık, Batı'yla gerilim) ve ekonomik kriz,
Bu tür bir baskıya açık hale getiriyor.
Halk, "dış mihrak" söylemine rağmen, somut yardım ve istikrar vaatlerine kayabilir.
- Risk:
Bu strateji, milliyetçi tepkileri tetikleyebilir ve "egemenlik" tartışması başlatabilir.
Ama iyi yönetilirse (misal, "AB ile üyelik müzakerelerini canlandırma" gibi),
Kutuplaşmayı aşan bir vizyon sunar.
- Misal:
2002'de AK Parti'nin yükselişi, ekonomik kriz sonrası AB desteğiyle kolaylaşmıştı.
Muhalefet, benzer bir dalgayı tersine çevirebilir.
Genel Değerlendirme
- Liderlerin Yokluğu:
Erdoğan'ın ölümü, Bahçeli'den daha büyük bir sarsıntı yaratır, çünkü sistem onun etrafında dönüyor.
İkisinin birden yokluğu, kısa vadede kaos riskini artırır, ama uzun vadede muhalefete alan açabilir.
Halkta "umut ve korku" karışımı bir tepki beklerim.
- Çözüm:
Kapsayıcı liderlik hala en uygulanabilir seçenek.
Ama dış destekle güçlendirilmiş bir "restorasyon" planı da ciddi bir alternatif.
İkisi birleşirse (misal, İmamoğlu'nun liderliğinde bir AB projesi), etkisi büyük olur.
Sizce halk, bu liderlerin yokluğuna nasıl hazırlanmalı?!
Ya da dış destek fikri hakkında ne düşünüyorsunuz?!
Cüneyt Şaşmaz
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.