Giriş
Yabancı bir ülkede 20 yıllık iş arkadaşı olan ve biz Türk misafirlere refakat eden 2 yönetici, gün boyu bizi neşeye boğduktan sonra basit bir "Mezhebiniz ne ?" sorusu akabinde 20 yıldır birbirinin mezhebini bilmediğini fark edip ,geçmişin kinini kusarak birbirine giriyorsa eğer...
Şunu öğreniyorsunuz: bazı şeyleri bilmek bir şey kazandırmıyor ama çok şey kaybettirebiliyor.
Peki kavgasız, gürültüsüz ,kırıp dökmeden ortak anlar yaşamak , yaşanan ortak an'ı paylaşmak, birlikte başarılı olmak mümkün mü yoksa ütopya mı?
Sosyal platfomlar: (günümüzde whatsapp grupları bunun en yaygın ve etkin örneği)
Okul arkadaşları, doğa tutkunları, sinema severler , maden karşıtları vb grup insanlar birlikte ortak bir paydada buluşmaya çalışıyor. Bir kısmı eğlence, bir kısmı ise belirli sorumluluklar taşımayı hedefliyor. Ve çoğu sancılı süreçler yaşayıp ya dağılıyor ya da küçülüp etkisizleşiyor. Bu süreçte bir sürü mutsuz paydaş da cabası.
Peki neden?
- Kişisel hırslar. Hırslı karakterler grubu domine etmeye çalışıp rahatsız edici oluyorlar. Oysa bu tip gruplar gönüllülük esaslı. Gönüllü olan hiçbir kimseyi zorlayamazsınız.
- Görüş farklılıkları. Varsayalım sokak çocukları ile ilgili bir platform kurdunuz. O çocukların sağlıklı, mutlu yaşaması hedef ise ailelerinin siyasi görüşü, etnik kökeni, tuttuğu takım ne kadar önemli?
Örneği sokak köpekleri olarak değiștirirsek sanırım ne demek istediğimiz daha iyi anlaşılacaktır. Sokak köpeği sizin tişörtünüzde ne yazdığı veya sakalınızı nasıl kestiğiniz ile değil, elinizde yiyecek olup olmadığı ya da onu sevip sevmeyeceğinize odaklanacaktır. Gruptaki herkes (görüşü, tarzı ne olursa olsun) değerlidir.
- Diretme. Velev ki bir paylaşım yaptınız, tepki olmadı . Vayyy nasıl olur, bi daha bi daha yazayım, hatta gönül koyayım, küseyim, kızayım. Daha çok rahatsızlık yaratmaktan başka hiçbir şey elde edemezsiniz. İnat etmeyin; herkesin aklı var, kendince.
- Önemsenme ihtiyacı. "Benim partim, takımım, dinlediğim müzik en iyisi. Mutlaka siz de benim gibi olmalısınız. Ben õnemliyim, önemli olmak istiyorsanız beni örnek almalısınız."
İyi de arkadaş ben de önemliyim. Noolacak şimdi. En hafifinden biri küser, bi daha eksiliriz. Eksile eksile nasıl başarılı olacaksak... Bazıları el çırpar: "oh be kurtulduk"! Oysa Herkes önemlidir.
- Bombacılar. Kendisine gelen, ya da önemli gördüğü alakalı, alakasız her şeyi herkese, her gruba atanlar. Bu karakterbaşlı başına vak'a. Yahu arkadaş, biz burada boş boş sen, ulu bilge kişi , bir şey paylaşasın di⁸ye mi bekliyoruz? Üstelik senin yüzünden ortalık öyle bir dağılıyor ki hiçbir şeyi okumak istemiyoruz. Muhtemelen sen de zaten okumadan bize iletiyorsun. Yazık, günah. Bombalama, insaf et.
Peki nasıl?
Ortak payda:
Ortak payda grubun kalbidir. Onu üzmemek, huzurlu tutmak en önemli ve en zor kısmıdır başarının. Kırık kalpler hasarlıdır. Ve kalpler hassastır.
Ortak payda inşa edilirken önce birbirine güven duymalı ve bunu birbirine hissettirmelidir insanlar.
O şimdi bunu mu dedi, bana laf mı çarptı, inancıma laf mı etti... Geçmiş olsun, testiyi kırdınız bile.
Hadi abartalım. "Vegan yemek tarzını tanıtma, yaygınlaştırma platformu" kurdunuz. O noktada paydaşların bireysel tercihleri önemsizdir. Karşı iseniz girmeyin platforma. Girerseniz de et yemeği reklamı yapmayın. Ne işiniz var orada. Sadece sabote edersiniz. Ortak paydaya sahip çıkın. O giderse geriye sıfır kalır.
Katılım:
Her yazılana gülen emoji ya da kızgın surat koymak katılım değildir. Samimiyet ilkesi gereği ya destek olur, ya da karşı çıkarsınız. Taraf olursunuz ama KIRMADAN, YAĞCILIK YAPMADAN.
Özellikle kritik aşamalarda tarafsız olamazsınız. Platformlar eşit yapılardır, patron şirketi değil. Katkı yapmak zorundasınız ki liderlik yapanlar size güvenip , sizinle yürüsünler. Siz konuşmazsanız , muhalefet (yapıcı) yapmazsanız sorumluluğu verdiğiniz kişiler gòrüşünüzü nasıl bilsinler, sizi nasıl temsil etsinler?
İşte irade böyle teslim edilir; sonra hep beraber şikayet etmek kalır geriye. Vurdunuz platformu sırtından -istemeseniz bile. Oldu bitti. Geçmiş olsun. Kazandığınız tek şey HAYAL KIRIKLIĞI. Katılım ortak payda için olduğu sürece değerlidir.
Destek grupları.
Platformların hedefini benimseyen ya da oradan popülarite yakalayacağı beklentisi ile yanaşan siyasi veya sivil toplum kuruluşları olabilir. Bu oluşumların içinde gerçekten ortak paydayı benimseyen kişiler olsa dahi, ait oldukları oluşumlar bu kişileri konsolide edebilmekte ve platformu kendi hedefleri doğrultusunda yönetmek, yönlendirmek, etkilemek ya da en azından kendi reklamını yapmak için kullanmak arzusu duyabilmektedir. Güç savaşlarına hoş geldiniz, başarıyı unutun. Samimiyeti test edin.
Platform Konumuz: Doğal yaşam tehditlerine karşı kazanım için ortak mücadele
Şöyle bakalım. Bir orkestrada blues çalıyorsunuz. Müzisyenler ana müziği bırakıp yerli yersiz solo yapmaya kalkar yada genel akışı bırakıp bireysel doğaçlama çalıp fantezi peşinde olursa kakafoni garanti. Hele bir de ritme uyamazsa, 3.sınıf barlarda çalmaya mahkumsunuz.
Biz buna EKİP ÇALIŞMASI diyoruz. Yada bireysel müzik yapın, arkadaşlarınızı üzmeyin. Doğa da size güvenip yarı yolda kalmasın di mi? Ortak mücadele ortak akıl ve uyum gerektirir.
Sonuç: Bu platform teker meker iyi niyetli fedakar insanların emeği, dirayeti ile buraya geldi. Artık büyümesi ve güçlenmesi lazım. Ya kendi egolarımıza kurban edeceğiz, ya da tarihe etki edeceğiz. Endişe etmeyin biri bunu yapacak, biz olsak ta olmasak ta.
Sevgiyle, esenlikle.
Yıldıray Onukar / çiftçi.
3. Chemteailse hayır sempozyumu konuşma metnidir/ İzmir 25.10 2025