ABD Başkanı Joe Biden, senatör seçildiği yıllarda ülkemizi ziyaretinde Başbakan Bülent Ecevit ile görüştüğü fotoğraf ortaya çıktı. N Gazete'nin bulduğu fotoğraf, tarihe ışık tutacak nitelikte. İşte o fotoğrafın öyküsü de şöyle:

ABD Başkanı Joe Biden, ilk senatör seçildiğinde, dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Bülent Eçevit ile görüşmüştü. N Gazete yazarı Emre Aygen'e ulaşan eski fotoğraf karesi için, "Sanırım Ecevit'in ikinci kez başbakanlık yaptığı yıllardı. Eçevit'in sağında oturan gözlüklü de daha sora CİA şefi olarak çalışacaktı" dedi.

'MAÇ İZLER GİBİ SİYASET YAPIYORUZ'

ABD Başkanlık seçimlerini yorumlayan Aygen, "ABD'de Obama ile birlikte polis daha fazla siyahi öldürmeye başladı. Sokaklarda daha fazla şiddete tanık olundu. Trump mı, Biden mi tartışması sadece bize özgü gibi. Adana'dan, Urfa'dan bakıp da Amerika yönetilmiyor. Bu durum sadece bize özgü sanırım. Böyle bir anlayış yok. Futbol maçı izler gibi siyaset yapıyoruz." diye konuştu.

Joe Biden (soldan ikinci) 12 Eylül 1980 darbesinden bir süre önce ABD’nin Türkiye’den askeri taleplerini Senato adına iletmek üzere Ankara’daydı. Hükümet ve askerlerin yanısıra muhalefet lideri Bülent Ecevit ile de görüşmüştü. En sağdaki, o zamanki ABD Büyükelçisi James Spain.

Biden ve ABD Ne İstiyordu?

Biden ve heyetindeki üç senatör Ankara’da Başbakan ve Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, ana muhalefet CHP lideri Bülent Ecevit, Dışişleri Bakanı Hayrettin Erkmen’le görüşmekle yetinmedi. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren ve kuvvet komutanlarıyla da görüştüler.
Çünkü ABD taleplerinin tamamı askerî taleplerdi. Bu taleplerden ikisi aslında 10 Ocak 1980’de Ankara’ya gelen ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Warren Christopher tarafından da dile getirilmiş, ama Christopher eli boş dönmüştü.
Birincisi, Yunanistan’ın 1974 Kıbrıs Harekâtını protesto için çıktığı NATO’nun askerî kanadına dönüşü için Türkiye’nin vetosunu kaldırmasıydı.

Bir önceki yıl ABD’nin Sovyetlere karşı stratejik dengesi iki yerden hasar almıştı. Önce İran’da İslam Devrimi olmuş ve ABD bölgedeki çok önemli bir müttefikini kaybetmişti. Üstelik Tahran’daki ABD Büyükelçiliğini basan İslamcı militanlar 52 Amerikalıyı rehin tutuyordu. Türkiye ve Yunanistan 1952’de NATO’ya birlikte Sovyetlerin Akdeniz ve Ortadoğu petrol bölgesine inen yollarını kesmek üzere alınmıştı. NATO’da da kararlar oy birliğiyle alınıyordu ve ABD Türkiye’nin vetoyu kaldırmasını istiyordu.

Hükümet ve muhalefet direniyordu
Başka hiçbir konuda anlaşamayan Demirel ve Ecevit, Türkiye’nin karşılığında bir şey almadan, sadece kullanılmış silahlar karşılığında Yunanistan’a bu tavizi vermemesi gerektiği konusunda aynı çizgideydi.
Bir diğer konu da ABD ve Sovyetler Birliği arasında Haziran 1979’da imzalanan ikinci Stratejik Silahların Sınırlandırılması Anlaşması ( SALT II) idi. ABD, Sovyetleri denetlemek için İncirlik’ten de uçak kaldırmak istiyor, ama Türk hükümeti Sovyetler ile aranın bozulmaması için Moskova’nın da yeşil ışık yakmasını bekliyor, ABD’deki Jimmy Carter yönetimi de sabırsızlanıyordu.
Christopher’ın dönüşünden sonra üçüncü talep de ortaya çıkmıştı. ABD İran üzerinde keşif yapacak U-2 casus uçaklarını İncirlik’ten kaldırmak istiyordu. Ancak Ankara 1960’ta hükümetten habersiz olarak İncirlik’ten kalkan bir U-2’nin Sovyetler üzerinde düşürülmüş olmasını hatırlatarak birtakım koşullar öne sürüyordu.
İşte Biden bu sorunları aşmak, Türkiye kabul ederse Senato adına birtakım vaatlerde bulunmak üzere 5 Nisan’da günler sürecek temaslar için Ankara’daydı.
Biden sonuç alamadı. 7 Mayıs’ta yeniden Ankara’ya gelen Christopher de sonuç alamayınca Beyaz Saray küplere bindi.