Türkiye yine alev alev yanıyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da ekranlar, dumanların içinde kaybolan ormanlarımızla dolu. Hepimiz üzülüyoruz, öfkeleniyoruz, geçmiş olsun mesajları yazıyoruz. Ama bir şeyi hâlâ konuşmuyoruz: Bu yangınların ülke ekonomisine faturası ne kadar? Ve en önemlisi, önlem almak bu kadar mı pahalıydı?

Yangının Maliyeti: Ağaçtan Fazlası Yanıyor

Bir hektar orman yanıyor dediğimizde, sadece ağaçlardan bahsetmiyoruz.
Orada yok olan:

• Karbon tutma kapasitesi,
• Su havzaları,
• Tarım alanları,
• Arıcılık ve hayvancılık potansiyeli,
• Turizm kaynakları,
• O bölgedeki istihdam,
• Ve elbette yitip giden canlar…

Uzmanlara göre sadece 2023 yılında çıkan büyük yangınların doğrudan maliyeti 50 milyar TL’yi aştı. Dolaylı maliyetlerle birlikte bu rakamın 100 milyar TL’yi bulduğu tahmin ediliyor.

Önlem Maliyeti: Yangın Sonrası “Tasarruf” Değil, Öncesi “Yatırım”

Yangın uçakları alınsaydı…
Erken uyarı sistemleri yaygınlaştırılsaydı…
Orman köylerine eğitim verilseydi…
Yangın yolları zamanında açılsaydı…

Bütün bunların maliyeti yangınlardan sonra harcanan paranın dörtte biri bile değil.
Peki neden yapılmadı?

Çünkü bizde “önlem” masraf sayılır, “felaket sonrası harcama” ise hizmet olarak sunulur.

Her Yıl Aynı Senaryo

• Aynı bölgeler,
• Aynı ihmal,
• Aynı açıklamalar: “Arazi rantı söz konusu değildir”, “Terör şüphesi var”, “Soruşturma başlatıldı”, “Gereken yapılacaktır.”

Ama sonuç aynı: Sıfır ceza, sıfır önlem, tam hasar.

Yangını Sadece Alevler Çıkarmıyor

Gerçek yangın sadece ormanlarda değil.
Yanan bir ekonomi, yanan bir kamu bütçesi ve toplumun dayanıklılığını yitirmesi…
Çünkü insanlar görüyor: Ne hesap soruluyor, ne ders çıkarılıyor.

Bugün yanan sadece bir çam ağacı değil; geleceğimizin sigortası olan doğal kaynaklar, istihdam ve güven duygusu da kül oluyor.

Sonuç : Söndürmekle Övünmeyin, Yanmasını Engelleyin

Yapılacak tek şey var: Yangın çıktıktan sonra değil, çıkmadan önce hareket etmek.
Ve bu bir hükümet tercihi değil, bir devlet refleksi olmalı.
Ormanı korumak, sadece doğayı değil ekonomiyi ve toplumu da korumaktır.

Yeter ki artık "ah vah" devrinden çıkalım, "neden ve nasıl" sorularını sormaya başlayalım.

ANIL AKIN