21 Kasım 2025 de www.politico.com da Aaron Mak tarafından ilginç bir makale ele alındı

İddiaya göre Jeomühendislik şirketi S…. S….. , güneşi karartmayı planlıyor.

Mak’a göre, Şu anda yapay zeka ile ilgili en büyük endişelerden biri, bu teknolojinin ne kadar hızlı ilerlediği, yani düzenleyiciler risklerini takip edemeden dünyayı ve hatta insanlığı ne kadar dramatik bir şekilde değiştirebileceği. Görünüşe göre yapay zeka bu türden tek küresel teknoloji değil.

Bir başka endişe kaynağı da, yeryüzüne ve atmosferine kasıtlı olarak insan eliyle değişiklikler yapma fikri olan jeomühendislik. Yapay zeka gibi, bu teknolojinin de pek çok yararı olabilir ancak yine yapay zeka gibi, her şeyin ters gidebileceği gerçek bir risk de vardır.

Bir başka benzerlikleri daha var diyor Mak. “AI kadar çok tartışılmasa da, politikacılarımız ve düzenleyicilerimiz bu konuda bir şey yapsa da yapmasa da, jeomühendislik gerçekleşiyor”.

Mak’ın meslektaşları Karl Mathiesen ve Corbin Hiar, POLITICO Magazine'de, güneşi örtmek — ya da en azından ısısını biraz azaltmak — için jeomühendislik teknolojisini uygulamaya koymak üzere olan S….. S….. adlı küçük bir girişimin hikayesini derinlemesine ele alan bir makale yayınladılar.

Bu şirket , daha önce İsrail hükümetinin nükleer araştırma bölümünde çalışan iki fizikçi tarafından 2023 yılında kuruldu. Kısa bir süre içinde 75 milyon dolarlık fon topladılar, Washington'da bir lobi kolu oluşturmaya başladılar ve uluslararası iklim topluluğunda büyük bir heyecan yarattılar.

Yazar a göre şirketin projeleri Prometheus'un kibirini andırıyor. Hava koşullarıyla oynamak, istemeden yıkıcı kuraklıklar ve kasırgalara yol açabilir. Ancak yazar iklim değişikliğinin , tüm çabalara rağmen şiddetlendiğini ve şirketin, bunu nasıl kontrol altında tutacaklarına veya tutmayacaklarına karar vermek için ilerlemeye devam ettiklerinin belirtiyor.

Makaleyle igili birkaç önemli nokta:

Fikir volkanlardan geliyor. 1783'te İzlanda'da meydana gelen bir volkanik patlama, dünya iklimi üzerinde dramatik etkiler yarattı: Çin ve Mısır kuraklık ve ardından kıtlık yaşadı. Kuzey Amerika ve Avrupa'da kış olağanüstü sert geçti. Şubat ayında Mississippi Nehri New Orleans'a kadar dondu. Buz kütlelerinin Meksika Körfezi'nin subtropikal sularında yüzdüğü görüldü.

Aşırı sıcak bir dünyada, bu tür ani soğumalar aslında arzu edilebilir olabilir ve jeomühendisler bunu insan yapımı parçacıklarla taklit etmek istiyorlar.

Bunu şu anda inşa ediyorlar.

Jeomühendisliği takip edenler ise , uzun zamandır kötü niyetli bazı zenginlerin habersizce dünyayı değiştirmeye başlayabileceğinden endişe duyuyorlar.

Şirket şirket faaliyete geçmiş durumda: Lav ve kükürt olmadan volkanik patlamanın küresel soğutma etkilerini taklit edebilen ve sürdürebilen bir sistem geliştirdiğini iddia ediyor. Mekanizması oldukça basit olacak. Stardust, başlangıçta yaklaşık 100 uçaktan oluşan bir filonun stratosfere uçarak parçacık yüklerini teslim etmesini, yeniden yüklemek için iniş yapmasını ve ardından hemen tekrar kalkarak her uçuşta küçük bir volkanik patlama gibi sürekli olarak bunu tekrarlamasını öngörüyor.

Şu ana kadar, bu 100 uçak fırlatılmaya yakın bile değil. Ancak 2023 sunumuna göre, en az bir test gerçekleştirilmiş durumda.

İstenilen şekilde çalışsa bile, insanlığı tehlikeli bir döngüye sokabilir. Eskiden Stardust'a danışmanlık yapan deneyimli Birleşmiş Milletler iklim yetkilisi Janos Pasztor, dünyanın bu teknolojiye bağımlı hale gelmesinden endişe duyuyor.

Bir de durdurma sorunu var. Çünkü atmosferde hala karbon varken jeomühendisliğin aniden sona ermesi, sıcaklığın aniden yükselmesine ve bilinmeyen, ancak muhtemelen felaketle sonuçlanacak etkilere neden olur. Bilim adamları bu son derece endişe verici durumu “sonlandırma şoku” olarak adlandırıyor.

Pasztor, bunun jeomühendisliği kontrol eden şirketler veya hükümetler tarafından “şantaj” riskini artırdığını söyledi.

Düzenlemeler çok geride kalıyor. Güneş jeomühendisliği için neredeyse hiç düzenleyici çerçeve yok. S…. özel bir şirket olarak kurulduğu için, teknolojisinin güvenliği hakkında fazla bilgi vermek zorunda bile kalmadı.

Şirketin CEO'su ve kurucu ortağı Y…. Y…., aslında güvenli bir şekilde ilerlemek için düzenlemeler talep ettiğini söylüyor. Bu durum OpenAI'den Sam Altman'ın Washington'a yaptığı ilk ziyaretleri izleyenler için tanıdık gelecektir.

Y….. yaptığı röportajlarda ve Sirketin web sitesinde, şirketin düzenlemeleri memnuniyetle karşıladığını ve bu amaçla politika yapıcıları bilgilendirmek için adımlar attığını defalarca vurguladı, diye yazıyor Mathiesen ve Hiar. Ancak şu anda bunu kısıtlayan çok az şey var.

Ayrıntı için: https://www.politico.com/newsletters/digital-future-daily/2025/11/21/5-questions-for-quinn-slobodian-00664291