ABD başkanı Donald Trump'ın tarife kararının ardından Çin'den gelen misilleme piyasalardaki endişeleri artırdı. Dün müzakere umutlarıyla toparlanan piyasalar, ABD'nin Çin mallarına uygulanan toplam gümrük vergisi oranını %104'e yükseltmesi ile yine alt üst oldu.

ÇİNDEN YÜZDE 84 EK GÜMRÜK VERGİSİ

ABD'nin Çin mallarına uyguladığı toplam gümrük vergisi oranını yüzde 104'e yükseltmesi tüm dünyada 'tam anlamıyla bir ticaret savaşı' olarak değerlendirildi. Çin yanıt olarak geri adım atmayacağını duyurdu. Çin Dışişleri Bakanlığı "ABD tarifeleri kullanarak Çin üzerinde baskı kurmaya çalışıyor. Çin, bu zorba davranışa asla boyun eğmeyecek" açıklamasında bulundu.

Bu açıklamanın hemen ardından Çin, ABD'ye yönelik ek gümrük vergisini yüzde 84'e çıkardı. Kararın 10 Nisan'dan itibaren uygulanacağı belirtildi

Çin'in ABD mallarına yüzde 84 oranında gümrük vergisi koyma kararı tüketiciler için, daha yüksek fiyatlar, daha az seçenek, daha düşük ihracat, piyasa oynaklığı ve tedarik kaymaları anlamına geliyor.

AB’DEN ABD'YE İLK MİSİLLEME

Avrupa Birliği, ABD’nin tek taraflı olarak uyguladığı ticaret vergilerine karşı ilk somut adımı attı.

Birliğin 27 üyesi, bugün gerçekleştirilen oylamada, Amerikan ürünlerine uygulanacak misilleme vergileri listesinin son halini kabul etti.

Onaylanan yeni listede, ABD menşeli soya fasulyesi, portakal suyu, dana eti ve çeşitli sanayi ürünleri yer aldı. Ancak ilk taslakta bulunan Amerikan viskisi, bloğun kendi içecek üreticilerini koruma kaygısıyla listeden çıkarıldı.

AB’nin ticaret politikalarını yöneten Avrupa Komisyonu, bu hamleyle birlikte ABD Başkanı Donald Trump’ın “adil olmayan uygulamalar” gerekçesiyle başlattığı gümrük vergilerine doğrudan karşılık verildiğini açıkladı. Vergilerin 15 Nisan itibariyle tahsil edilmeye başlanacağı duyuruldu.

Çin ve ABD arasındaki ticaret geçen yıl yaklaşık 585 milyar dolara ulaştı. ABD, Çin'den 440 milyar dolar değerinde mal ithal ederken, Çin ise ABD'den 145 milyar dolar mal satın aldı. Uluslararası Para Fonu'na ABD ve Çin birlikte küresel ekonominin yaklaşık yüzde 43'ünü oluşturuyor.

KORKU ENDEKSİ FIRLADI

ABD'de "korku endeksi" olarak bilinen VIX Endeksi, ticaret savaşı endişelerindeki tırmanışla 55 puanı aştı.

Dış basında yayınlanan analizlerde Washington'ın ticaret savaşının ittifakları zayıflatma ve Pekin'i güçlendirme riski taşıdığı belirtildi. ABD medyası Trump'ın ABD'yi ticaret savaşında yenebilecek tek ülkeyle doğrudan bir hesaplaşmanın içine girdiğini ve bu savaşta yenik düşebileceğini yazdı.

Küresel piyasalar, tarife geriliminin resesyon endişelerini güçlendirmesinin ardından tarihi bir satış baskısı kaydetti. Donald Trump'ın yeniden başkan seçilmesinden bu yana ABD borsaları ilk kez çift haneli kayıp yaşardı. ABD'de iki günlük toplam kayıp yaklaşık 6 trilyon dolar (228 trilyon TL) oldu.

JPMorgan ekonomistleri ise Amerikan ekonomisi ile yakından bağlantılı hisse senetlerinde resesyon endişesinin yüzde 80’e yaklaştığını açıkladı.

JPMorgan'ın piyasa bazlı resesyon göstergeleri tablosunda, daha çok küçük sermayeli şirketleri barındıran Russell 2000 endeksinde durgunluk olasılığı yüzde 79 olarak fiyatlandı. S&P 500 endeksi şirketlerinde ekonomik gerilemeye yüzde 62 ihtimal verildi.

ABD piyasalarında yatırımcının piyasa algısını ölçen önemli bir gösterge olan korku endeksi de bu endişelerin ortasında 50 puanı aştı. Eşik değerin 20 kabul edildiği endekste bu seviyenin üzerinde yaşanan ani fırlayış ise piyasadaki risk iştahının azaldığını gösteriyor.

Tarife restleşmesi sonrası altın fiyatları geçen cuma yüzde 2'yi aşan düşüş kaydetmişti. Ancak ons altındün 3 bin 167,86 doları görerek yeniden rekor kırdı. Bu rekorun ardından da tarife belirsizlikleri nedeniyle 3 bin 10 dolar seviyesine geriledi.

BORSA İSTANBUL

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günün ilk yarısında yüzde 0,71 değer kaybederek 9.409,47 puana geriledi.

Dün 9.477,14 puandan kapanan BIST 100 endeksi, güne yüzde 0,83 düşüşle 9.398,7 puandan başladı. Endeks, saat 13.00 itibarıyla önceki kapanışa göre 67,67 puan ve yüzde 0,71 değer kaybederek 9.409,47 puana indi.

Endeks günün ilk yarısında en düşük 9.387,81, en yüksek 9.472,96 puanı gördü.

Günün ilk yarısında sanayi endeksi ile teknoloji endeksleri yüzde 0,61, mali endeks yüzde 0,62, hizmetler endeksi de yüzde 0,05 geriledi.

Önceki kapanışa göre, günün ilk yarısında BIST 100 endeksine dahil hisselerden 27'si yükselirken, 72'si değer kaybetti. En çok işlem gören hisse senetleri Türk Hava Yolları, ASELSAN, Akbank, Yapı ve Kredi Bankası ve Pegasus Hava Taşımacılığı oldu.

BIST 100’de güne en çok yükselişle başlayan 5 hisse şu şekilde:

CWENE
ALTNY
KOZAA
KOZAL
KONTR

BIST 100’de güne düşüşle başlayan hisselerin başında ise şunlar yer aldı:

TKFEN
OBAMS
CLEBI
ENJSA
TTRAK

Tüm hisseler arasında AKYHO, BULGS ve ATEKS payları açılışta tavan fiyatına ulaştı. EUHOL, ERSU ve BALAT, ilk işlemler itibarıyla en çok düşen hisseler oldu.

Sabah saatlerinde dolar/TL 38 seviyesindeki yatay hareketine devam ederken euro/TL yüzde 1 civarında artışla 42,06’dan işlem görüyor. Gram altın ise yüzde 2’nin üzerinde değer artışıyla 3.718 TL’ye ulaştı.

Yurt dışı piyasalarında Asya’da Çin piyasası harici negatif seyir söz konusu. Avrupa borsaları güne ortalama %2 bandında düşüşle başladı.