Cüneyt Şaşmaz

Cüneyt Şaşmaz

Dışarıda Egzersiz Yapmak Gerçekten Güvenli mi?!

Sağlık riski oluşturmadan koşu veya yürüyüşe nasıl gidilir?!

Koronavirüs pandemisi, eğriyi düzleştirmek için milyonlarca insanı içeride kalmaya zorladı.

Ancak evde kalmaya yönelik çağrılar altında bile, insanlar diğerlerinden altı metre uzakta oldukları sürece egzersiz yapmak için dışarı çıkabilirler.

Aslında, birçok uzman bunu teşvik ediyor.

Nitekim...

Egzersiz; sağlıklı bir kiloyu korumak ve kronik hastalık riskini azaltmak, yürüyüş, koşu veya başka bir aktivite için dışarı çıkmak gibi iyi bilinen sağlık yararlarına ek olarak, pandemik kaynaklı kaygıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Nüans?!

Seton Hall Üniversitesi biyolojik bilimler profesörü Daniel Brian Nichols, "Bu dönemde zihinsel sağlığınızın bozulma riski var" diyor ve ekliyor; "İnsanların dışarı çıkıp havanın ve egzersizin tadını çıkarmasının önemli olduğunu düşünüyorum."

Bilim adamları, Covid-19 zamanlarında dışarıda egzersiz yapma konusundaki en büyük endişeleri ele alıyor.
Yoldaki koşucuların ve yayaların mümkün olduğunca altı ayak kılavuzuna uyması gerektiğini kabul ederken, biraz nefes alanlarının olduğunu söylüyor.

Hal böyleyken...

Cevap'ını arayan soru şu:

Yanından geçerken birinden altı metreden daha az uzakta olmak sorun değil mi?!

Yeni koronavirüs, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nin "yaklaşık altı metre içinde" olarak tanımladığı yakın temas halindeki insanlar arasında yayılabilir (bir yatağın uzunluğunu düşünün).

Halk sağlığı yetkilileri, halkı egzersiz yaparken bile bu mesafeyi korumaya çağırdı.

Sözün özü:

Teorik olarak, virüs'e maruz kalan biri öksürür veya hapşırırsa; yoldan geçen kişiler bu solunum damlacıklarını soluyabilir ve virüs'ü bulaştırabilir.

Demem o ki:

Gerçekçi olalım.

Demem şu ki:

Süpermarket'te sırada beklerken altı metre uzakta durmak bir şey, ancak dışarıda bir koşu veya yürüyüşe çıkıyorsanız, muhtemelen insanları daha yakın bir mesafede, özellikle küçük bir şehir sokağında veya dar bir yolda geçirmek, başka bir şey?!

Netice:

Virüs-konakçı etkileşimlerini inceleyen Nichols, koşucuların altı metre içinde olsa bile birbirlerini bir anlığına geçmelerinin güvenli olduğunu söylüyor.

Yoldaki koşucuların ve yayaların, mümkün olduğunca altı metre kılavuzuna uyması gerektiğini kabul ederken, birbirlerini geçtiklerinde, nefes alanları içinde olacaklarını söylüyor.

Yani?!

Dışarıda, virüs'ün çoğu "bir kişiden yaklaşık bir metre içinde düşme eğilimi gösteren en ağır damlacıklardadır, bu nedenle altı metrenin üzerinde öksürme veya hapşırma'da virüsün bulaşma olasılığı düşüktür" diyor.

Bununla birlikte, parçacıkların biri öksürdüğünde, hapşırdığında veya nefes verdiğinde ne kadar yayıldığına dair araştırmalar devam ediyor.

Başka?!

Bu nedenle Nichols, aşırı dikkatli olmanın ve güneşli bir öğleden sonra, güvenli bir mesafeyi korumanın zor olduğu küçük parklar gibi alanlardan kaçınmanın en iyi yol olduğunu söylüyor.

Ezcümle:

Dışarıda egzersiz yapmayla ilgili önemli bir soru, damlacık yarıçapının, nefes almayı büyük ölçüde etkileyip etkilemediğidir.

Ancak, SARS-CoV-2 ile ilgili araştırmalar erken aşamada olduğundan, bilim adamları cevabı bilmiyor.
Kent State Üniversitesi Epidemiyoloji Profesör'ü Tara Smith, "İnsanlar koşarken ve nefes alırken, virüsü inkübe ederse, onu daha da uzatabilirler, ancak henüz test etmedik" diyor.

Smith, "Şu ana kadar yayınlanan makaleler, sizin, geçen bir kişiyle kısa bir etkileşiminizin çok riskli olduğunu göstermiyor" diyor.

Yine de koşucuların, rotanın büyük bölümünde güvenli bir mesafeyi korumak için ellerinden geleni yaptıklarını öne sürüyor; "Ben de, en az altı metre aralığı kullanırdım ve olabildiğince uzak durmaya çalışırım" diyor.

Peki, sonuç ne?!

Genel olarak, koşucular, koronavirüs üzerindeki endişeleri kişisel güvenlikle dengelemelidir.

Yani?!

Diğer koşuculardan biri sizi geçerken, altı metrelik mesafeyi korumak için elinizden gelenin en iyisini yapın, ancak biri daha yakın bir mesafeden geçiyorsa (öksürmediği veya hapşırmadığı sürece) stres yapmayın.

İnsanlar, virüsü semptom göstermeden taşıyabildiğinden, başka bir endişe senaryosu ortaya çıktı!?

Bilmeden enfekte olmuş bir kişi, bir parkta koşmaya ve öksürmeye veya hapşırmaya başlayabilir, virüs'le dolu küçük damlacıkları ardında havada kısa süreliğine asılı bırakabilir.

O zaman soru şu:

Bu, insanların, başkalarının bulaşıcı damlacıklarından kaçmaktan endişe duyması gerektiği anlamına mı geliyor?!

"Mümkün, ama bence pek olası değil" diyor, Smith ve ekliyor; "Sadece bir şeyin havada olması, aslında enfeksiyonlara neden olacak kadar yeterli olduğu anlamına gelmez; bu, hala anlamaya çalıştığımız bir şey?!"

Nitekim...

Mart ayında, NEJM'de yayınlanan yeni bir çalışma, SARS-CoV-2'nin, laboratuvar koşullarında üç saat boyunca aerosollerde bulaşıcı olduğunu ortaya çıkardı.

Dünya Sağlık Örgütü, hava yoluyla bulaşma riskinin düşük olduğunu iddia etse de, New York Times'ın raporları, normal şartlar altında yaklaşık yarım saat içinde bulaşabileceği anlamına geliyor?!

Nichols'a göre, virüs'ün; rüzgarın, dalgalanan sıcaklıkların ve UV radyasyonunun hava yoluyla bulaşmayı etkileyebileceği, bir kamu parkında, dışarıda bulaşıcı olması daha az olasıdır.

Yakın enfekte hastalar için prosedürler yürüten tıbbi çalışanlar için çok daha endişe vericidir.

Bir başka soru da şu:

Egzersiz yapmak için koşan birinin dışarıda karşılaştığı yüzeyler ne olacak?!

Aynı NEJM çalışması, ilk uygulandıktan 72 saat sonra, plastik ve paslanmaz çelik üzerinde SARS-CoV-2'yi buldu.

Yani?!

Bu bulgular, virüs'ün, insanların dışarıda dokunabileceği yüzeylere de yapıştığını göstermektedir; yaya "yürüme" işaretleri, banklar, oyun alanı ekipmanı vb.

"Makul olun" diyor Smith; "O yürüyüş işaretine ihtiyacın var."

Ancak, terlerken bile yüzünüze dokunmamanızı kendinize sürekli hatırlatın.

Başka?!

"Bu teri, terlerinizi yüzünüzden silmek için bantlarınız varsa, bileklerinize veya kollarınıza takmak için iyi bir zaman olabilir. Ve mümkünse, yürüme işaretlerine dokunmak için bir dirseklik kullanın."

Ve..

Elbette...

Elleri, en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkayın.

Nichols, ayrıca, koşuculara, halka açık bir çeşme kullanmak yerine kendi sularını getirmelerini tavsiye ediyor;

"Enfeksiyonu olan biri buna dokunursa ve ona dokunup gözlerinizi veya burnunuzu çizerseniz, kendinize bulaştırabilirsiniz", diyor.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.